Γεωγραφία
Η πόλη Χισάρ βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της χώρας στις νότιες πλαγιές της Σρέντνα Γκόρα σε 360 μ. υψόμετρο. Το κλίμα είναι ηπειρωτικό με μεταβατικούς ήπιους χειμώνες και ζέστη. Είναι χιονισμένη κατά μέσο όρο 27 ημέρες το χρόνο. Η άνοιξη είναι πρώιμη και σχετικά ζεστή, το καλοκαίρι χαρακτηρίζεται από υψηλές θερμοκρασίες (Ιούλιος, Αύγουστος), χαμηλή υγρασία και ασθενείς ανέμους. Το φθινόπωρο είναι ηλιόλουστο και ζεστό. Η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 11,5 βαθμοί.
Χαρακτηριστικό του Χισάρ είναι οι 22 ιαματικές πηγές, οι οποίες βρίσκονται σε ένα μικρό χώρο, με διαφορετικά φυσικά και χημικά χαρακτηριστικά και θερμοκρασίες, και με αποδεδειγμένες θεραπευτικές ιδιότητες. Ήταν η πρώτη λουτρόπολη στη Βουλγαρία καθώς, το 1882, η κυβέρνηση της Ανατολικής Ρωμυλίας εξέδωσε κανονισμό για τη λειτουργία των λουτρών.
Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η ευημερία και η φήμη της πόλης συρρικνώθηκε εντός των συνόρων της Βουλγαρίας, ήταν απλώς πια μια μικρή οχυρωμένη πόλη. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η περαιτέρω πτώση συνεχίστηκε και σε κάποιο σημείο η κάποτε ευημερούσα πόλη ήταν μόλις δύο μικρά σπίτια στη μέση πολλών ρωμαϊκών ερειπίων, τα οποία χωρικοί από τα γύρω χωριά χρησιμοποιούσαν σαν ανοικτό λατομείο, καταστρέφοντας τα περισσότερα από αυτά.
Ιστορία
Λόγω αυτών των πηγών, η πόλη ιδρύθηκε χιλιάδες χρόνια πριν. Ορισμένα προϊστορικά ερείπια έχουν βρεθεί στο σημερινό κέντρο της πόλης. Αργότερα, έγινε θρακική πόλη, και όταν η Θράκη έπεσε στα χέρια των Ρωμαίων και έγινε ρωμαϊκή επαρχία, η Χισάρια έγινε ρωμαϊκή πόλη - μια από τις τρεις πιο σημαντικές πόλεις της επαρχίας. Κατά καιρούς ονομάσθηκε Αυγούστα (Augusta), Διοκλητιανούπολις (μετά τον αυτοκράτορα Διοκλητιανό) και με μερικά άλλα ονόματα (πιθανόν το όνομα Χισάρια να είναι παραφθορά του Καισάρεια). Ήταν ένα διάσημο θέρετρο, ακόμη και σε εκείνους τους χρόνους, το οποίο αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο ίδιος ο αυτοκράτορας Σεπτίμιος Σεβήρος επισκέφθηκε την πόλη.
Μετά την απελευθέρωση της Βουλγαρίας το 1878, η Χισάρια συμπεριλήφθηκε στην επαρχία της Ανατολικής Ρωμυλίας και, μετά την ενοποίηση της Βουλγαρίας το 1885, έγινε τμήμα του νέου κράτους.
Η ευημερία επανήλθε, όταν οι ιαματικές πηγές ανακαλύφθηκαν εκ νέου και η πόλη έγινε αγαπημένος τόπος αναψυχής για τους πλούσιους.
Μετά το 1945, οι θερινές κατοικίες των πλούσιων εθνικοποιήθηκαν και έγιναν ιαματικές πηγές για το κοινό. Η αλλαγή του καθεστώτος το 1992 επέφερε τη μεταβίβαση των λουτρών στα εγγόνια των προπολεμικών πλούσιων, οι οποίοι όμως δεν είχαν χρήματα για την επισκευή των κτιρίων. Έτσι η παλιά κληρονομιά παρουσιάζει σήμερα εικόνα ερήμωσης και εγκατάλειψης.
Μουσεία
Αρχαιολογικό Μουσείο - ιδρύθηκε από τον στρατηγό Θεόδωρο Μαρκόφ (Todor Markov). Διαθέτει μια πλούσια συλλογή από αρχαιολογικά και εθνογραφικά εκθέματα όπως άριστα διατηρημένα δείγματα από τους προϊστορικούς χρόνους, θρακικά, ρωμαϊκά και βυζαντινά αγγεία, κίονες, μαρμάρινες πλάκες, αγάλματα. Επίσης χρυσά, αργυρά και χάλκινα νομίσματα και αντικείμενα από την ιστορία των λαών που κατοικούσαν στην περιοχή.
Μουσείο συλλογής λίθων στα νεφρά - περιλαμβάνει περίπου 10.000 λίθους που απορρίπτονται μετά τη λουτροθεραπεία στη Χισσάρ. Λίγοι από αυτούς είχαν αφαιρεθεί μετά από χειρουργική επέμβαση. Η συλλογή είναι απόδειξη του θεραπευτικοιύ αποτελέσματος του μεταλλικού νερού Χισάρ. Το πιο εντυπωσιακό έκθεμα είναι νεφρική πέτρα βάρους 560 γραμμαρίων, που έχει αφαιρεθεί με εγχείρηση.